Verteren wat er binnen komt.
Misschien ken je het gezegde nog: bitter in de mond maakt het hart gezond.
Dat is meer dan een halve waarheid.
Want de bittere smaak in groenten en kruiden zit 'm in de bitterstoffen.
Dat stofje in planten maakt je spijsverteringsstelsel wakker waardoor je je voedsel en alle andere indrukken die je tot je neemt beter verteerd kunnen worden. En terwijl je lichaam daarmee bezig is, komt je hart tot rust. Mooi toch!
Dat werkt via je zenuwstelsels.
Maar wat heeft het zenuwstelsel nu met je spijsvertering te maken? Nou, dat zit zo.
Je lichaam heeft een centraal en een autonoom zenuwstelsel.
Die eerste kun je zelf beïnvloeden met je wil (je spieren aansturen bijvoorbeeld) en de tweede doet wat het moet doen om je in leven te houden zonder dat je je daar druk om hoeft te maken.
Dat autonome zenuwstelsel bestaat weer uit twee delen:
1. het sympathische zenuwstelsel: zet aan tot actie voor vecht en vlucht bewegingen en om in beweging te komen. Kortom actie. Je lichaam verbruikt hiermee energie. De energie die je via voedsel binnen hebt gekregen en wordt verwerkt via:
2. het parasympatisch zenuwstelsel: wat zorgt voor het herstel, opbouw en rust. En vult de energie-voorraad aan door het verwerken van het voedsel (en andere positieve en negatieve indrukken) die je tot je hebt genomen. Voedingsstoffen worden naar de juiste plek gebracht. Als deze 'aan' staat, gaat het sympatisch zenuwstelsel in rust. Je kunt maar één ding tegelijk goed doen. Toch?
Ofwel: je rent je rot om je voedsel te verzamelen, wordt daarbij achterna gezeten door een roofdier (tegenwoordig is dat een volle agenda die je opjaagt waarschijnlijk), je activeert je lichaam om te kunnen versnellen, plast een laatste restje uit zodat je minder gewicht meezeult, je hart maakt overuren en pompt het bloed als een malle door je lijf waardoor de spieren goed doorbloed worden en je supersnel kunt gaan, je ademt sneller om het allemaal bij te kunnen houden en dan...ga je rustig zitten om je welverdiende maaltijd tot je te nemen.
Je hart kalmeert, je ademt rustig in en uit en het parasympathisch zenuwstelsel neemt het over om je indrukken/eten te verwerken. Dat kan voedsel zijn, maar ook een ervaring of schrik of prikkels.
Ook dat is iets wat je tot je neemt en verteerd moet worden.
Alles moet verwerkt worden.
Daarom is rust ook zo belangrijk. Want dan geef je jezelf, je lichaam, de tijd en ruimte om dat met zorg te doen.
Je kunt maar beter jong beginnen met gezond oud worden...
Bitterstoffen dus.
Bitterstoffen zorgen voor een versterkte doorbloeding van m.n. de slijmvliezen van het maag-darmkanaal, waardoor de sapafscheiding toeneemt en de lever meer gal gaat maken. Hierdoor neemt het lichaam de voedingstoffen beter op.
En de naam zegt het al: het smaakt bitter. Daar herken je het dan vaak ook al snel aan.
Er zijn naast de bekende bittere groenten ook veel kruiden te vinden die van nature bitterstoffen in zich hebben.
Deze kun je dus prima innemen als je je spijsvertering een boost wil geven.
Of als het serieus aandacht nodig heeft.
Ieder kruid heeft haar/zijn eigen unieke werking. En dus is het altijd goed om te kijken welk kruid (of welke kruiden-combinatie) voor jou het beste werkt. Er zijn ook verschillende soorten bitterstoffen die allen een ander werkgebied hebben. En sommige bitterstoffen moet je niet innemen als bijvoorbeeld je zwanger bent of een verhoogde bloeddruk hebt.
Baat het niet dan schaadt het niet gaat bij kruiden helaas vaak niet op. Dus laat je altijd goed informeren.
Een aantal bitterstofplanten zijn bijvoorbeeld:
- Agrimonie
- Braam
- Cichorei
- Engelwortel
- Kamille
- Mariadistel
- Paardenbloem
- Sint-Janskruid
- Tijm
- Jeneverbes
- Stinkende Gouwe
Over Cichorei.
Laat ik er nu één in het licht zetten.
Ook omdat deze plant het licht laat zien aan mensen die het zo ontzettend goed kunnen gebruiken.
Het type mens dat 's morgens maar moeilijk op gang komt en bij het minste of geringste al uit evenwicht is.
Bij een harde stem kan ze al uit het veld geslagen zijn en een afwijzing is vaak de druppel.
Een mens dat snel teleurgesteld is, verbitterd en melancholisch met een neiging naar het depressieve.
Soms is er een sterk verlangen naar thuis. Ofwel: het geheel (heel-al) waar we vandaan komen en naar terugkeren als we ons leven laten.
Hoewel de plant zich stoer, statig en stevig laat zien, met een harde stugge steel en bitter blad, is het azuurblauwe bloempje juist kwetsbaar. Stevig tegen de steel aangedrukt bloeit het alleen als de zon schijnt. Ze bloeien tot de namiddag.
Maar als het te warm is vallen ze er al eerder af. Bij regen en kou blijven ze dicht.
Kwetsbaar en zoekend naar ondersteuning via het licht. Herkenbaar? Moet je je voordoen als een sterk mens om je kwetsbaarheid te verbergen?
Soms herken je jezelf in de beschrijving of het kan zijn dat je juist de prikkel nodig hebt die het kruid je kan geven.
Dus misschien mag je juist iets kwetsbaarder zijn, iets minder hard voor jezelf. De controle iets loslaten.
In beide gevallen geeft het je vitaliteit, levensenergie, licht en troost.
Je ziet Cichorei veel in de berm.
Dat is volgens de overleveringen niet heel gek, want de naam geeft het ook al aan.
Cichorium staat voor Kio: 'ik ga' en chorion: 'langs velden en wegen'.
Ze wijst mensen die de dood vinden de weg naar het eeuwige Licht.
Dat zou de reden kunnen zijn dat ze langs wegen staat, daar waar veel ongelukken gebeuren.
Als de groene blaadjes nog in het rozet zitten zijn ze goed te eten, bijvoorbeeld door de sla.
Maar als de stengel gaat groeien worden ze steeds bitterder.
Van de Cichorei zijn twee varianten gekweekt die iets minder bitter zijn: witlof en andijvie.
Die kunnen ook heel goed door de sla natuurlijk.
Die laatste lijkt in bloei sprekend op zijn zusje Cichorei.
Thee wordt er niet zo snel van gezet. Het is te bitter. Alhoewel het medicinaal wel kan.
De gedroogde wortel kun je dan prima met wat smakelijkere kruiden mengen, zoals Munt, Citroenmelisse of Kamille.
Lekker misschien niet echt...maar wel gezond.
Voor de tinctuur gebruiken we de zachte delen van de wortel. In het voorjaar graaf je ze uit, je snijdt het onderste deel eraf om te gebruiken en de rest (zo'n 5 cm met nog zo'n 10 cm groen erop) zet je terug. De wortel snij je (schoongemaakt) in dunne plakjes die je aan de alcohol toevoegt. Lees hier hoe je zelf tinctuur kunt maken.
Van dezelfde wortel, maar dan in het najaar, wordt ook een vervanger voor koffie gemaakt.
Je kent het misschien onder de naam Bambu of Pacha. Een goed alternatief!
Vroeger werd er ook sap gewonnen uit de wortel voor suikerbereiding.
Oh, en als haarbleekmiddel in shampoo en lotions wordt het ook nog gebruikt.
Eigenlijk een heel veelzijdig kruid met een mooie milde werking op de lever.
Ze wordt ook wel de 'vriendin van de lever' genoemd.
Via de lever heeft ze een kalmerende en licht reinigende werking op de spijsvertering.
Het helpt verteren.
Andere gebieden waarop het een helende werking kan hebben zijn o.a.: verstopping, zwakke maag, wormpjes en parasieten, gezwollen lever, andere lever- en gal problemen, huid- en oogaandoeningen (die in verband staan met de lever), melancholie, depressie, ouderdomssuiker. Het is een vitaliserend kruid en het is als prebiotica te gebruiken. Ook vult het mineralen in lichaam aan.
Het is één van de weinige bitterstofkruiden die vanwege haar milde werking bij leverontsteking ingezet mag worden.
Om diezelfde reden is het ook een goed kruid voor ouderen en kinderen of mensen vanwege hun gevoeligheid niet zo'n harde prikkel nodig hebben.
Er is ook een bloesemremedie Chicory. Voor mensen die overbezorgd zijn, alles onder controle willen houden en alles willen regelen. Ze hebben moeite met onverwachte wendingen. Chicory helpt je om het wat meer los te laten en te laten stromen.
Lees hier de boodschap van Cichorei in het Kruiden Orakel zoals ik die ontving van de plant.
Heb jezelf lief.
💚 Cindy